Με το φαινόμενο της πολυιδιοκτησίας να είναι η τελευταία λέξη της μόδας, η UEFA είναι υποχρεωμένη πια κάθε καλοκαίρι να ελέγχει ενδελεχώς το ιδιοκτησιακό καθεστώς όλων των ομάδων που αγωνίζονται στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, πριν δώσει το πράσινο φως.
Όλες όσες έχουν κοινό ιδιοκτήτη θα πρέπει να κάνουν τις απαιτούμενες αλλαγές, ώστε να πειθαρχήσουν στο Άρθρο 5 των κανονισμών για τις διοργανώσεις συλλόγων της UEFA και να πάρουν την απαραίτητη ευρωπαϊκή αδειοδότηση.
Με την Νότιγχαμ Φόρεστ να προελαύνει στην φετινή Premier League και να βρίσκεται πολύ κοντά στην εξασφάλιση ευρωπαϊκού εισιτηρίου (πολύ πιθανό αυτό να είναι για το Champions League) και τον Ολυμπιακό να έχει εξασφαλίσει ήδη την ευρωπαϊκή του έξοδο, γεννάται ένα ερώτημα.
Πως θα διαχειριστεί το θέμα η UEFA; Τι περιορισμοί υπάρχουν; Ποιο είναι το νομικό πλαίσιο και το δεδικασμένο σε ανάλογες υποθέσεις;
Το SDNA έψαξε και έχει τις απαντήσεις...
Το επιμύθιο είναι πως λίγο μετά τα 100ά του γενέθλια είναι πια εξαιρετικά πιθανό, ο Ολυμπιακός (ή η Νότιγχαμ) να χρειαστεί να αλλάξει μεγαλομέτοχο -έστω και σε τεχνικό επίπεδο- τουλάχιστον για ένα χρόνο, ώστε να μπορέσει να εναρμονιστεί με το νομικό πλαίσιο της UEFA.
Η διαδικασία που πρέπει να τρέξει σε περιπτώσεις ομάδων που έχουν τον ίδιο ιδιοκτήτη και εξασφαλίζουν ευρωπαϊκό εισιτήριο είναι η εξής:
Το αρμόδιο όργανο (Club Financial Control Body) με το που επικυρωθούν οι βαθμολογίες από τα εθνικά πρωταθλήματα και πιστοποιηθούν τα ευρωπαϊκά εισιτήρια από κάθε χώρα (στα τέλη Μαΐου δηλαδή) ανοίγει ξεχωριστό φάκελο για κάθε περίπτωση ομάδων που έχουν το ίδιο ιδιοκτησιακό καθεστώς.
Δίνει χρονικό περιθώριο περίπου ενός μήνα, ώστε αυτές να κάνουν τις απαραίτητες αλλαγές, ώστε να συμμορφωθούν στους κανονισμούς που διέπουν τις ομάδες που έχουν κοινό ιδιοκτησιακό καθεστώς, ειδάλλως αποβάλλει από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις μία εξ' αυτών.
Τέλος σε οποιαδήποτε σχέση!
Τι σημαίνει αυτό με απλά λόγια; Από την στιγμή που η UEFA θα ανοίξει τον φάκελο ευρωπαϊκής αδειοδότησης για Ολυμπιακό και Νότιγχαμ και δώσει την έγκριση της, μετά τις απαιτούμενες αλλαγές, για όλη την επόμενη σεζόν, οι δύο ομάδες δεν θα μπορούν να κάνουν την παραμικρή συναλλαγή (μεταγραφές, δανεισμοί) μεταξύ τους είτε άμεσα είτε έμμεσα (π.χ. μέσω της Ρίο Άβε) και φυσικά θα πρέπει να αποδείξουν ότι εκτός από κοινό μεγαλομέτοχο, δεν έχουν ίδια πρόσωπα στο διοικητικό τους συμβούλιο (ακόμα και στο scouting), δεν θα μπορούν να συνάψουν καμία χορηγική, εμπορική ή αθλητική συμφωνία.
Συνάμα, καθίσταται σαφές ότι ο ιδιοκτήτης (στην περίπτωση μας ο Βαγγέλης Μαρινάκης) θα πρέπει να διαλέξει τουλάχιστον για έναν χρόνο έναν από τους δύο συλλόγους, δίχως να έχει πια το οποιοδήποτε περιθώριο λήψης ή επηρεασμού οποιασδήποτε απόφασης σε οποιοδήποτε επίπεδο του συλλόγου που θα «αφήσει».
Κοινώς, θα πρέπει να «παρκάρει» τις μετοχές του σε έναν διαχειριστή τυφλού καταπιστεύματος (Blind trust σύμφωνα με τους οικονομικούς όρους) που θα διαχειρίζεται κάποιο ανεξάρτητο πρόσωπο που θα πρέπει να εγκριθεί από ειδική επιτροοπή της UEFA, δίχως να έχει το παραμικρό περιθώριο παρέμβασης σε λήψη αποφάσεων, τουλάχιστον σύμφωνα με το γράμμα των κανονισμών!
Τι έγινε παλιότερα
Το καλοκαίρι του 2023, η UEFA εξέτασε τους ξεχωριστούς φακέλους:
Της Άστον Βίλα με την Γκιμαράες
Της Μπράιτον με την Ουνιόν Σεν Ζιλουάζ
Της Μίλαν με την Τουλούζ.
Το καλοκαίρι του 2024, η UEFA εξέτασε τους ξεχωριστούς φακέλους:
Της Χιρόνα με την Μάντσεστερ Σίτι
Της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με την Νις
Οι αποφάσεις που πήρε στηρίχθηκαν στο επίσημο νομικό καταστατικό της UEFA για τέτοιες περιπτώσεις και στο περίφημο άρθρο 5, που αναφέρει κατά λέξη τα εξής:
Άρθρο 5. Ακεραιότητα των διοργανώσεων αναφορικά με την πολυιδιοκτησία ομάδων.
5.01: Για να διασφαλιστεί η ακεραιότητα των διοργανώσεων της UEFA (UEFA Champions League, UEFA Europa League and UEFA Conference League) οι σύλλογοι θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξουν ότι τα παρακάτω κριτήρια πολυιδιοκτησίας θα πρέπει να τηρούνται και πως θα πρέπει να είναι σε θέση να συμμορφώνονται με τα παρακάτω κριτήρια από αυτή την ημερομηνία μέχρι το τέλος της τρέχουσας αγωνιστικής σεζόν.
1. Κανένας σύλλογος που συμμετέχει σε διασυλλογική διοργάνωση της UEFA δεν μπορεί, άμεσα ή έμμεσα:
- να κατέχει ή να διαπραγματεύεται τίτλους ή μετοχές οποιουδήποτε άλλου συλλόγου, που συμμετέχει σε διασυλλογική διοργάνωση της UEFΑ.
- να είναι μέλος οποιουδήποτε άλλου συλλόγου, που συμμετέχει σε διασυλλογική διοργάνωση της UEFA.
- να συμμετέχει με οποιαδήποτε ιδιότητα στη διαχείριση, διοίκηση και (ή) τις αθλητικές επιδόσεις οποιουδήποτε άλλου συλλόγου που συμμετέχει σε διασυλλογική διοργάνωση της UEFA.
- να έχει έχουν οποιαδήποτε εξουσία στη διαχείριση, τη διοίκηση και (ή) την αθλητική απόδοση οποιουδήποτε άλλου συλλόγου που συμμετέχει σε διασυλλογική διοργάνωση της UEFA.
2. Κανείς δεν μπορεί να εμπλακεί ταυτόχρονα, άμεσα ή έμμεσα, με οποιαδήποτε ιδιότητα στη διαχείριση, διοίκηση και (ή) τις αθλητικές επιδόσεις άνω του ενός συλλόγου, που συμμετέχει σε διασυλλογική διοργάνωση της UEFA.
3. Κανένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο δεν μπορεί να ασκεί έλεγχο ή επιρροή σε περισσότερους από έναν συλλόγους, που συμμετέχουν σε μια διοργάνωση συλλόγων της UEFA. Έλεγχος ή επιρροή μπορεί να ορίζεται ως εξής:
- να κατέχει την πλειοψηφία του δικαιώματος ψήφου των μετόχων.
- να έχει το δικαίωμα να διορίζει ή να παύει την πλειοψηφία των μελών του διοικητικού, εκτελεστικού ή εποπτικού οργάνου του συλλόγου.
- να είναι μέτοχος και να ελέγχει μόνος την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων σύμφωνα με συμφωνία που έχει συναφθεί με άλλους μετόχους του συλλόγου.
- να μπορεί να ασκήσει με κάθε μέσο καθοριστική επιρροή στη λήψη αποφάσεων του συλλόγου.
5.02: Αν δύο ή περισσότεροι σύλλογοι δεν πληρούν τα κριτήρια που αποσκοπούν στη διασφάλιση της ακεραιότητας της διοργάνωσης, τότε μόνο ένας από αυτούς μπορεί να γίνει δεκτός σε διοργάνωση συλλόγων της UEFA, σύμφωνα με τα ακόλουθα κριτήρια (ισχύουν σε φθίνουσα σειρά) με εξαίρεση τα σενάρια που ορίζονται στην Παράγραφο 5.04 και στην Παράγραφο 5.05:
- ο σύλλογος που πληροί τις προϋποθέσεις αθλητικής αξίας για την διοργάνωση συλλόγων της UEFA με το μεγαλύτερο πρεστίζ (δηλαδή, κατά φθίνουσα σειρά: UEFA Champions League, UEFA Europa League ή UEFA Conference League)·
- ο σύλλογος που είχε την υψηλότερη κατάταξη στο εγχώριο πρωτάθλημα.
- ο σύλλογος του οποίου η ομοσπονδία έχει την υψηλότερη κατάταξη στην access list.
Εδώ όμως θα πρέπει να αναφέρουμε και τις εξαιρέσεις που έχει θέσει η UEFA. Το παρόν άρθρο συμμόρφωσης δεν έχει ισχύ, σε δύο περιπτώσεις όπου οι σύλλογοι αυτοί είναι αδύνατον να αγωνιστούν στην ίδια ευρωπαϊκή διοργάνωση, κάτι που αναφέρεται στην παράγραφο 5.05 που λέει τα εξής:
5.05: Αυτό το άρθρο δεν ισχύει αν οποιαδήποτε από τις περιπτώσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 5.01 συμβαίνει μεταξύ:
- ενός συλλόγου που προκρίνεται απευθείας στην League phase του UEFA Champions League και ενός άλλου που θα αγωνιστεί είτε στο UEFA Europa League είτε στο UEFA Conference League.
- ενός συλλόγου που θα αγωνιστεί είτε στα πλέι-οφ του UEFA Champions League (στο μονοπάτι των πρωταθλητών ή το μονοπάτι των μη πρωταθλητών) είτε στον 3ο προκριματικό του League path του Europa League που οδηγεί απευθείας στην League phase και ενός συλλόγου που θα αγωνιστεί στο UEFA Conference League.
Ολυμπιακός ή Νότιγχαμ;
Για να το κάνουμε λιανά. Αν η Νότιγχαμ και ο Ολυμπιακός εξασφαλίσουν εισιτήριο για το Champions League, τότε ένας από τους δύο συλλόγους πρέπει να πειθαρχήσει σε όλους τους κανονισμούς που διέπουν το Άρθρο 5, που αφορά την ακεραιότητα των ευρωπαϊκών διοργανώσεων.
Μοναδική περίπτωση που μπορεί να υπάρξει κάποια εξαίρεση και να μην χρειαστούν αλλαγές, είναι κάποιος από τους δύο να πάρει εισιτήριο για το Conference League, δηλαδή είτε ο Ολυμπιακός να τερματίσει στην 4η θέση, είτε η Νότιγχαμ να τερματίσει στην 6η θέση της Premier League.
Τι θα γίνει αν οι δύο σύλλογοι χρειαστεί να κάνουν τις απαραίτητες αλλαγές και σε ένα ακραίο σενάριο δεν προσαρμοστούν / πειθαρχήσουν σε όσα ζητάει στο άρθρο 5 η UEFA;
Τότε, ένας από τους δύο θα αποκλειστεί από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις της σεζόν 2025-26; Ποιος θα είναι αυτός;
Αν υποθέσουμε ότι αμφότεροι έχουν εξασφαλίσει εισιτήριο Champions League, τότε πάμε στο δεύτερο κριτήριο επιλεξιμότητας στην παράγραφο 5:02 που αναφέρει ότι θα επιλεγεί η ομάδα που θα έχει τερματίσει ψηλότερα στο εγχώριο της πρωτάθλημα, δηλαδή κατά πάσα πιθανότητα ο Ολυμπιακός, με αποτέλεσμα η Νότιγχαμ να μείνει εκτός ευρωπαϊκών διοργανώσεων.
Το παράδειγμα της Μάντσεστερ Σίτι με την Χιρόνα
Πάμε να δούμε το πιο πρόσφατο παράδειγμα, αυτό της Μάντσεστερ Σίτι και της Χιρόνα, που παρότι αμφότερες ανήκαν μετοχικά στο City Football Group (το 81% του οποίου ανήκει στο Abu Dhabi United Group και το υπόλοιπο στο αμερικανικό fund Silver Lake), κατάφεραν τελικά να αγωνιστούν χωρίς πρόβλημα στην League phase του φετινού Champions League.
Πέρσι τέτοια, εποχή το City Football Group είχε το 47% των μετοχών της Χιρόνα, το 35% ήταν στα χέρια του επιχειρηματία από την Γουαταμέλα Μαρσέλο Κλάουρε και το υπόλοιπο σε μικρομετόχους.
Το City Football Group δεν φαινόταν ότι ασκούσε κυριαρχική επιρροή, αφού πρόεδρος του Δ.Σ. ήταν ο Πέρε Γκουαρντιόλα (αδερφός του Πεπ) και πρόεδρος του συλλόγου ο Ντελφιν Χέλι, ένας παλαίμαχος Ισπανός ποδοσφαιριστής.
Για να μπορέσει να λάβει το πράσινο φως συμμετοχής, το City Football Group είτε θα έπρεπε να πουλήσει μέρος των μετοχών της σε ανεξάρτητο τρίτο μέρος, ώστε να ρίξει το ποσοστό της κάτω από το 30%, είτε να μεταβιβάσει τις μετοχές του και ότι δικαιώματα / υποχρεώσεις προκύπτουν από αυτές σε ένα διαχειριστή ενός τυφλού καταπιστεύματος (blind trust), που όμως θα πρέπει να πάρει την έγκριση από ανεξάρτητη επιτροπή της UEFA, που συνάμα θα έχει και την αυστηρή του επιτήρηση.
Το City Football Group επέλεξε την τελευταία οδό και μεταβίβασε τις μετοχές της Χιρόνα, από την 1η Ιουλίου 2024 ως τις 30 Ιουνίου του 2025, στον διαχειριστή αυτού του τυφλού καταπιστεύματος που είχε την έγκριση της UEFA.
Μία κίνηση που δεν χρειάζεται να επαναληφθεί, αφού όλα δείχνουν ότι η Χιρόνα δεν πρόκειται να κερδίσει φέτος ευρωπαϊκό εισιτήριο, κάτι που σημαίνει ότι το 47% των μετοχών της, θα επιστρέψουν στον έλεγχο του City Football Group.
Τι ακριβώς πρέπει να γίνει;
Πάμε όμως και στο ζουμί. Τις πραγματικές συνέπειες που μπορεί να έχει η μεταβίβαση των πλειοψηφικού πακέτου μετοχών του Βαγγέλη Μαρινάκη είτε αυτή αφορά την Νότιγχαμ είτε τον Ολυμπιακό.
Τι συνέβη στην Χιρόνα (αλλά και στην Νις) σε ότι αφορά το πραγματικό ποδόσφαιρο και την εταιρική της μορφή για την σεζόν 2024-25 και ποιοι περιορισμοί τους επιβλήθηκαν σε σχέση με την Μάντσεστερ Σίτι και την Μάντσεσερ Γιουνάιτεντ αντίστοιχα;
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της UEFA, της 5ης Ιουλίου του 2024, οι σύλλογοι συμμορφώθηκαν με το Άρθρο 5, προχωρώντας σε πολλές ενέργειες που περιλαμβάνουν:
• Ο αποτελεσματικός έλεγχος και η λήψη αποφάσεων αυτών των συλλόγων βρίσκεται αποκλειστικά υπό τον έλεγχο του νέου διαχειριστή (blind trust).
• Μετά την παραίτηση των μελών του διοικητικού συμβουλίου του, ο μεγαλομέτοχος δεν εκπροσωπείται πλέον στο διοικητικό συμβούλιο και δεν έχει την ικανότητα να διορίζει άμεσα νέα μέλη του διοικητικού συμβουλίου.
• Ο νέος διαχειριστής διόρισε τα καινούργια μέλη στο διοικητικό συμβούλιο.
• Ο ιδιοκτήτης δεν έχει τη δυνατότητα να επηρεάζει οποιαδήποτε αθλητική απόφαση.
• Οι ιδιοκτήτες δεν έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν τον σύλλογο μέσω του δικαιώματος αρνησικυρίας ή συμβατικών ρυθμίσεων με άλλους μετόχους.
• Οι ιδιοκτήτες περιορίζονται από την δυνατότητα να παρέχουν επιπλέον χρηματοδότηση.
• Οι οικονομικές καταστάσεις των συλλόγων θα απεξαρτηθούν από την μητρική εταιρία του ιδιοκτήτη
Επιπλέον, ως πρόσθετη απόδειξη της ανεξαρτησίας τους, οι σύλλογοι υπό εξέταση δεσμεύτηκαν για τα ακόλουθα:
• Οι σύλλογοι δεν θα μετακινήσουν παίκτες μεταξύ τους, είτε με μόνιμη μεταγραφή είτε με δανεισμό, άμεσα ή έμμεσα, από τον Ιούλιο του 2024 έως τον Σεπτέμβριο του 2025, με εξαίρεση τις προϋπάρχουσες συμφωνίες μεταγραφής που είχαν συναφθεί πριν από την έναρξη των διαδικασιών της UEFA.
• Oι σύλλογοι δεν θα συνάψουν κανενός είδους συνεργασία, κοινές τεχνικές ή εμπορικές συμφωνίες μεταξύ τους.
• Oι σύλλογοι δεν θα χρησιμοποιούν καμία κοινή βάση δεδομένων σε ότι αφορά το scouting παικτών.
Το αρμόδιο όργανο της UEFA (Club Financial Control Body) θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις προαναφερθείσες δεσμεύσεις για να διασφαλίσει ότι όλοι οι κανόνες ιδιοκτησίας πολλών ομάδων θα συνεχίσουν να τηρούνται κατά τη διάρκεια της σεζόν 2024-25.
Μία απόφαση καθρέφτης της διαδικασίας που θα ακολουθήσει η UEFA και σε περίπτωση που ανοίξει φάκελος για την αδειοδότηση του Ολυμπιακού και της Νότιγχαμ στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις της σεζόν 2025-26...
Πηγή: sdna.gr
